جشن دیوالی هندی: فستیوال نور و پیروزی
جشن دیوالی چیست؟فستیوال نور هند + آداب و رسوم و نکات سفر
جشن دیوالی چیست و چرا میلیونها نفر در سراسر جهان هر سال آن را با شور و شادی فراوان جشن میگیرند؟
آیا تاکنون درباره فستیوال نور یا دیوالی شنیدهاید؟ این جشن که یکی از بزرگترین و مهمترین مناسبتهای هند است، چه داستانها و نمادهایی پشت خود دارد؟ چرا نورپردازیها، شیرینیها و آتشبازیهای رنگارنگ در این روز تا این حد محبوب و پراهمیت هستند؟ اگر دوست دارید به دنیای رنگارنگ و پرشور دیوالی سفر کنید و رازهای آن را کشف کنید، با ما همراه باشید.
جشن دیوالی؛ فستیوال نور در قلب فرهنگ هند
جشن دیوالی یا دیپاولی (Deepavali) یکی از بزرگترین، مهمترین و پرشکوهترین جشنهای مذهبی و فرهنگی هند است که هر ساله میلیونها نفر آن را با شور و شعف فراوان برگزار میکنند. این فستیوال که بهعنوان “جشن نور” نیز شناخته میشود، نمایانگر پیروزی نور بر تاریکی، نیکی بر بدی و آگاهی بر جهل است. در ادامه، با تاریخچه، فلسفه، آداب و رسوم، نمادها، غذاها، اهمیت فرهنگی و گردشگری این جشن شگفتانگیز بیشتر آشنا میشویم.
فلسفه و ریشههای اسطورهای دیوالی
دیوالی ریشه در افسانهها و سنتهای مذهبی مختلف دارد. بسته به منطقه جغرافیایی، این جشن به وقایع و شخصیتهای متفاوتی نسبت داده میشود:
- در شمال هند، بازگشت لرد راما به شهر آیودهیا پس از تبعید ۱۴ ساله و پیروزیاش بر راوانا (شیطان دهسر) گرامی داشته میشود. مردم برای خوشامدگویی به او، خانهها و خیابانها را با چراغهای روغنی روشن کردند.
- در جنوب هند، این روز یادآور پیروزی لرد کریشنا بر ناراکاسورا است؛ شیطانی که صدها زن را اسیر کرده بود.
- جینها دیوالی را روزی میدانند که در آن لرد ماهاویرا به روشنی روحانی (موکشا) دست یافت.
- سیکها نیز این جشن را برای گرامیداشت آزادی گورو هارگوبیند جی از زندان برگزار میکنند.
دیوالی چه زمانی برگزار میشود؟
دیوالی بر اساس تقویم قمری هندوی در ماه کارتیکا (Kartika) و معمولاً در اکتبر یا نوامبر میلادی برگزار میشود. این جشن پنجروزه است و هر روز آن اهمیت خاصی دارد. در سال ۲۰۲۵، روز اصلی دیوالی مصادف با ۲۰ اکتبر خواهد بود.
پنج روز جشن دیوالی: هر روز چه میگذرد؟
دهان ترایوداشی (Dhanteras)
- روز خرید طلا، نقره و وسایل نو
این روز آغازگر جشن دیوالی است. مردم اعتقاد دارند خرید فلزات گرانبها باعث برکت و سلامتی میشود. خانهها تمیز میشوند و آماده استقبال از الهه لاکشمی (الهه ثروت) میشوند.
ناراکا چاتوردشی (Naraka Chaturdashi)
- روز پاکسازی روح و جسم
مردم صبح زود بیدار میشوند، با روغنهای سنتی بدن خود را ماساژ میدهند، استحمام میکنند و لباس نو میپوشند. این مراسم نماد رهایی از گناه و بدی است.
دیوالی – اصلیترین روز جشن
- شب نور، شادی و دعا
خانهها با هزاران دیا (چراغ روغنی)، فانوس و شمع روشن میشوند. خانوادهها در کنار هم مراسم پوجا را برای الهه لاکشمی برگزار میکنند، آتشبازی میکنند، هدیه و شیرینی رد و بدل میشود.
گووردان پوجا (Govardhan Puja)
- سپاسگزاری از طبیعت و لرد کریشنا
مردم با درستکردن غذاهای مختلف، از لرد کریشنا برای محافظت از مردم در برابر بلایای طبیعی سپاسگزاری میکنند.
بهای دوج (Bhai Dooj)
- روز خواهر و برادری
در این روز، خواهران برای سلامتی و موفقیت برادرانشان دعا میکنند. برادران نیز به خواهران هدیه میدهند. این مراسم، نماد رابطه عاشقانه و احترامآمیز خواهر و برادر است.
نمادهای مهم جشن دیوالی
نماد | توضیح |
---|---|
دیا (Diya) | چراغهای روغنی کوچک که نماد روشنایی، امید و آگاهی هستند. |
رنگولی (Rangoli) | طرحهای هنری رنگارنگی که جلوی در خانهها کشیده میشوند و نشانگر خوشآمدگویی هستند. |
آتشبازی | نماد شادی، رهایی از بدیها و شروعی نو. |
پوجا (Puja) | مراسم دعا به درگاه الهه لاکشمی و گانش برای ثروت، شانس و برکت. |
شیرینیها و غذاهای دیوالی: طعمی از فرهنگ
دیوالی بدون شیرینی و غذاهای خاصش کامل نمیشود. برخی از پرطرفدارترین خوراکیهای این جشن عبارتاند از:
- کاجو کاتلی: شیرینی محبوب تهیهشده از بادام هندی.
- لدو (Ladoo): توپهای شیرین از آرد نخودچی یا آرد برنج.
- جلبی: شیرینی شیرین و ترد با شربت.
- برفی: شیرینی پودریشکل با پسته و بادام.
- چاکلی: اسنک ترد سنتی جنوب هند.
- چیوادا: مخلوطی از برنج پفکرده، نخود، مغزها و ادویهجات.
دیوالی در شهرهای مختلف هند
هر شهر هند، رنگ و بوی خاصی به دیوالی میدهد:
واراناسی (Varanasi)
در کنار رود گنگ، هزاران چراغ روی آب شناور میشود. غروب آفتاب در این شهر معنوی، با جشن آرتی و نورپردازی خیرهکننده همراه است.
جیپور (Jaipur)
تمام شهر با چراغهای رنگی و نورانی تزئین میشود. حتی مسابقهای برای زیباترین تزئین مغازهها و خیابانها برگزار میگردد.
آیودهیا (Ayodhya)
زادگاه لرد راما، هر ساله رکورد روشنکردن میلیونها دیا را میزند و نامش در کتاب گینس ثبت میشود.
دیوالی در خارج از هند
جوامع هندیتبار در کشورهایی مثل نپال، سریلانکا، مالزی، سنگاپور، فیجی، آفریقای جنوبی، بریتانیا، کانادا و آمریکا نیز این جشن را با شکوه زیادی برگزار میکنند. در لندن و تورنتو، رژههای خیابانی، اجراهای سنتی، بازارچههای محلی و آتشبازیهای بزرگ برگزار میشود.
دیوالی در سینما و ادبیات
جشن دیوالی بارها سوژه فیلمها، سریالها و اشعار شده است. فیلمهایی مانند:
- Kabhi Khushi Kabhie Gham
- Dilwale Dulhania Le Jayenge
صحنههایی از جشن دیوالی را با شور و هیجان خاصی به تصویر کشیدهاند. در ادبیات هندی نیز اشعار و متون زیادی به ستایش این فستیوال پرداختهاند.
راهنمای سفر به هند در زمان دیوالی
اگر قصد دارید در زمان دیوالی به هند سفر کنید، این نکات را در نظر داشته باشید:
- رزرو زودهنگام هتل و بلیط هواپیما
- آمادگی برای شرکت در مراسمهای فرهنگی، پوجا و آتشبازی
- خرید سوغاتی مثل فانوس، صنایع دستی، شیرینیهای سنتی
- رعایت حریم فرهنگی هنگام ورود به معابد و خانهها
- پوشیدن لباسهای رنگی و سنتی برای هماهنگ شدن با فضای جشن
سوالات متداول درباره جشن دیوالی
- دیوالی چند روز است؟
۵ روز؛ از دهان ترایوداشی تا بهای دوج. - آیا دیوالی فقط مخصوص هندوهاست؟
خیر، جینها، سیکها و حتی بسیاری از غیرهندوها نیز در آن شرکت میکنند. - آیا دیوالی تعطیلی رسمی است؟
در هند و برخی کشورهای آسیایی، تعطیل رسمی است. - دیوالی چه تأثیری روی اقتصاد دارد؟
فروشگاهها، بازارها و پلتفرمهای آنلاین بیشترین درآمد خود را در ایام دیوالی کسب میکنند.
دیوالی، فراتر از یک جشن مذهبی، یک تجربه فرهنگی، اجتماعی و انسانی است. از نورهای درخشان گرفته تا شیرینیهای خوشمزه و دعاهای صمیمانه، همهچیز درباره دیوالی، پیامی از امید، اتحاد و مهربانی را منتقل میکند. اگر بهدنبال تجربهای متفاوت، شاد و رنگارنگ هستید، حضور در جشن دیوالی در هند میتواند یکی از خاطرهانگیزترین سفرهای عمرتان باشد.
تجربه سفر به هند در دیوالی را از دست ندهید!
اگر شما هم قصد دارید در یکی از زیباترین و معنویترین فستیوالهای جهان شرکت کنید، همین حالا برای سفر به هند در ایام دیوالی برنامهریزی کنید. ما در کنار شما هستیم تا سفری ایمن، لذتبخش و فراموشنشدنی رقم بزنید.
اگر دوست دارید جشن دیوالی را از نزدیک تجربه کنید و با فرهنگ شگفتانگیز هند بیشتر آشنا شوید، همین حالا برنامه سفر خود را با ما تنظیم کنید! برای اطلاعات بیشتر و تورهای ویژه دیوالی، با ما تماس بگیرید و سفری به یادماندنی را آغاز کنید!
این مطلب هیچ برچسب مرتبطی ندارد